1. iki anlama sahip kelime.
ilki, kelimenin ilk doğduğu haliyle, "soyluluk" anlamına gelir ve soylu sınıfından gelenleri tanımlamak için kullanılır. Aşağıda soylu kelimesi için türkçe sözlükten aldığım tanımlar var:
soylu: Doğuştan veya hükümdar buyruğuyla, bazı ayrıcalıklara sahip olan ve özel unvanlar taşıyan (kimse), asaletli, asil, kerim. İyi tanınmış, köklü bir aileden gelen (kimse).
saray soylularına insanların çoğu özenmiştir. onları yüce, ulaşılmaz ve saygın gördüğü için, onlardan biri olmak istemiştir. (belki de bu yüzden prenses masalları kadınların bu kadar ilgisini çekiyordur.) oysa soylular genel olarak bulundukları topraklardaki halkı umursamayan, bencil ve diğer insanları küçümseyen insanlardı. soylular, o topraklarda soylu ünvanını elde etmek için çalıp çırpmış, yakıp yıkmış ve altlarındaki halkı sömürmüş kişilerdir. soylu kelimesi, zaten sınıf farkına işaret eden bir kelimedir en başta.
bu kelimeden doğan ikinci anlam, "Saygı uyandıran, yücelik taşıyan" gibi anlamlara gelir. "ne kadar asil bir tavır" deriz mesela, ya da "ne kadar asil bir insan." oysa ne ironiktir ki, aristokrat sınıfın genel özelliklerine ters bir anlamdadır bu. nitekim bu kelime de güzel anlamlar içeren bir kelime olarak dilimize yerleşmiş. şimdi artık soylu sınıf kalmadığına göre (yalan) bu kelimeyi kimlere yakıştırmalıyız? kimi, yüce olarak görüyoruz?
Bu noktada bu kelime, sizin bakış açınıza göre değişen bir anlama bürünüyor. mesela "Angelina jolie'yi yaptığı yardımlardan ötürü çok asil bir insan olarak görüyorum" diyebilirsiniz. "audrey hepburn bence çok asalet sahibi, çünkü hiç ölçülü duruşunu kaybetmedi." diyebilirsiniz. "Kate middleton bence çok asil bir kadın, zaten kraliyet ailesinin bir parçası olduğu için normal bu." diyebilirsiniz. hatta "türkan şoray çok asil bir kadın, çünkü filmlerinde hiç öpüşüp sevişmedi ve vücudunu sergilemedi." bile diyebilirsiniz.
ben bu kelimenin bu günlerde kullandığımız şeklinin lady door'un tanımladığı anlama geldiğini destekliyorum: "görgülü, tevazu sahibi, iyi eğitimli, hatta nerede nasıl davranacağını bilen, aşırı hareketlerde bulunmayan."
bu açıdan bakıldığında fiziksel görünüşe bağlı olmayan, aileden gelmeyen, insanın içinden gelen bir özellik bu. google'da asalet kelimesini arattığımda karşıma epiktetos'un bir lafı geldi, "insanın hakiki asaleti faziletten gelir, doğuştan değil." bu açıdan, sonradan kazanılabilen bir özellik olarak göründü gözüme. erdemli insanlara asil insanlar diyebiliriz, onlar bu kelimenin kendilerini tanımlamasından hazzetmese de.
brenda chenowith
denizkizi
lilithkrema
nurdan
blackcoffee
morfelisia