ifade özgürlüğü

1. yakında anlamını google da ararız.

tanım: türkiyede olmayan.

2. çoğu kez nefret söylemiyle karıştırılan, düşünceyi ifade etme hürriyeti.

ifade özgürlüğü ile nefret söylemi arasında fark vardır. nefret söylemi nefret içerir, aşağılama içerir, ya da şiddete teşvik eder ve bir grubu (bu etnik köken de olabilir, cinsel yönelim, din, ırk, cinsiyet gibi konularda da olabilir) hedef alır.

örneğin müslümanlıkta kadının yeri tartışılırken "kadınlar bu dinin pratiklerine göre erkeklerle eşit değil, ikinci sınıf" ifadesi ifade özgürlüğüdür. ancak "müslümanlar kadın düşmanıdır" gibi bir ifade nefret söylemine girer.

edit: kimi konularda bu ayrımı görmek bir hayli zor olduğundan, nefret söylemi-ifade özgürlüğü tartışmasının devam ettiği alanlar da vardır.

3. Belirli bir grubu, cinsiyeti, yönelimi, etnik kökeni, dini hedef alarak karalama yapmak değildir. Özellikle Avrupa hukukunda "defamation" ve "libel" kavramları çok önemlidir. Bir grubun ya da bireyin toplum içindeki itibarını zedelemek, karalamaya çalışmak bir suçtur. Özellikle dışarıdan örnek vermeye çalışayım, akp yönetimi altında yaşamaya alışmışız ya. Kurumsal bir şirket çatısı altında çalışan beyaz bir birey internette siyahilere yönelik itibar zedeleyici mesajlar atıyorsa bu bulunduğunda/öğrenildiğinde işini kaybeder, anonim kimlik arkasına saklansa bile. Aynı şekilde kadın düşmanı bir birey kadınları aşağılayan içerik paylaşıyorsa orada burada, işini kaybetmenin yanı sıra hayatında birçok şansı kaybeder.

Bir bakan kadınlar hakkında abuk subuk konuştuğunda sinirlenip istifa etmesini istiyorsanız, bu çizginizi hayatınızın her alanında korumalısınız. Bu şekilde prensipli olunur. Kişi arkadaşınız olabilir, bakkal olabilir, sokaktaki taksici olabilir. Sosyal hayatın her alanında aşağılamaya-özellikle kadın konusunda- karşı olmalıyız. Böyle böyle o "çok iyi aileden gelen insanlar" aslında ailelerinden gerekli eğitimi almadıklarını anlayıp kendilerine çeki düzen vermeye başlayacaklar.

4. birini sevdiğimi ya da uygulamada olan bir durumu beğendiğimi, takdir ettiğimi söylersem bu ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilir ki burada genelde bir sorun yoktur. bunun tam tersi olan eleştiri ya da durumu tasdik etmeme durumundaysa, işin sonu kişinin kısıtlı görüş bildirmesine, söylenilenlerin sansürlenmesi hatta toplum tarafından fişlenme korkusuyla kişinin susturulmasına kadar varabilir. İfade özgürlüğü, demokrasinin hakim olduğu hukuk devletlerinde belli kanun maddeleri ve bildirgeler kapsamında ele alınan bir durum iken, bizde sadece sansürü, akabinde yerini alan suçlamaları, bunlar doğrultusunda açılan davaları ve sayfalarca hazırlanan dava metinlerini akla getirir. teoride var olan, ama iş pratiğe gelince ucu keskin bir kılıç halini alan şey bizdeki ifade özgürlüğü anlayışıdır. tıpkı bir zamanlar büyüklerin düşün ama, her düşündüğünü söyleme dedikleri türden. gerçi bizde düşünce kısmı da epey sıkıntılı ve sorun çoğu zaman da oradan doğuyor ya neyse.