1. bir köpek cinsi. 2013'te "doge" olarak meme haline getirilmiş ve popülerliği artmıştır. yakın zamanda da bir sürü alt coin'e ismini vermiştir.
genleri kurt genine en yakın köpek cinsi olup davranış bakımından oldukça primitif özelliklere sahiptir. Japonya'ya ait 6 spitz türü cinsten biridir: shiba inu, hokkaido inu, kishu inu, akita inu, kai ken ve shikoku ken. japonlar için en popüler köpek cinslerindendir.
shiba inu çok eski bir cins olup kökleri milattan önceki jomon dönemine kadar gider. tarihte av köpeği olarak kullanılmıştır; tavşan, kuş gibi küçük hayvanları avlamakta ustadır. ikinci dünya savaşında kıtlık ve hastalık nedeniyle soyu tükenmek üzereyken 3 farklı soy ağacından tekrar hayata döndürülmüş ve bugünkü bildiğimiz shiba inu görüntüsüne kavuşmuştur.
boyut olarak orta boy bir cinstir, standart ağırlığı 9-13 kg arasındadır. 4 farklı rengi vardır: krem, kızıl, susam ve siyah-bej. en yaygın rengi kızıldır. ortalama ömrü 12-15 yıl olarak geçer, bilinen en yaşlı shiba inu 26 yaşına kadar yaşamıştır.
sahibine sadık ve korumacı bir köpektir ancak itaatkar değildir ve doğası gereği kaçma eğilimi vardır, kayışsız gezdirilmesi tavsiye edilmez. büyüdüğü ortama bağlı olarak saldırganlık, kaygı bozukluğu, obsesif kompulsif bozukluk, resource guarding (türkçesini bilemedim - yiyecek, oyuncak gibi nesnelere başkalarını yaklaştırmama ve saldırma) gibi davranışsal bozukluklar geliştirebilir. sağlık bakımından çok problemli bir köpek olmasa da bilinçsiz çiftleştirme sonucu epilepsi, göz hastalıkları ve diz/kalça rahatsızlıkları baş gösterebilir, bu nedenle shiba inu alırken yetiştiren kişiye çok dikkat edilmelidir.
tecrübeli yetiştiriciler çiftleştirme öncesi anne ve babayı detaylı sağlık kontrolünden geçirir ve yavru köpekler doğduğunda 8 haftalık olana kadar onları sosyalleştirir. burada sosyalleştirmekten kastım yavrunun başka köpeklerle oynaması değil farklı yaş, tip ve boydaki insanların görüntülerine, seslerine ve dokunuşlarına alışması, yüksek ses ve farklı dokudaki zeminler gibi etmenlere maruz bırakılmasıdır. ileride gelişebilecek davranış ve kaygı bozukluklarını engellemek için bunlar elzemdir.
kendi tecrübemden bahsedecek olursam, 8 haftalıktan 1 seneye kadar geçen süreçte epey zorlandım. tuvalet ve temizlik konusunda çok rahattım çünkü shiba inu kedi gibi kendini temizleyen, yaşadığı yere pislemeyen bir cins. diğer yandan çok zeki ama çok inatçı ve kendi çıkarına göre hareket eden bir cins olduğundan komutları bilse de işine geldiği zaman dinliyor, işine gelmezse duymamış gibi yapıyor. devamlı sizi yokluyor, kuralları ne kadar esnetebileceğini hesaplıyor. disiplinli ve uyanık biri değilseniz tepenize çıkıp kendini kral ilan etmesi işten bile değil, ciddiyim. benimki en son annemi kafalayıp her istediğinde ödül maması vermezse bacaklarını ısırmakla tehdit ediyordu. şımartmaya gelmiyor kısacası.
sahipleri dahil kimseye çabuk ısınmıyorlar. etrafınızda olmaktan hoşlanırlar ama dip dibe olmak istemezler. başlarda aranızda her zaman bir mesafe vardır, asla kucak köpeği değildir. benimki 1 yaşından sonra yanıma oturmaya, kendini sevdirmeye başladı ama yine de ben gel dediğimde gelmez, kendi isterse ancak gelir.
çok bakım isteyen bir cins değildir, kendini temiz tutar ve kokmaz. 2-3 ayda bir banyo yaptırılabilir. doğası gereği patilerine dokunulmasından huylanır ve nefret eder, bu nedenle küçüklükten buna alıştırılmazsa ileride saldırganlaşabilir. (link: https://www.youtube.com/watch?v=uCBSjaIQ5ds çoğu shiba tırnak kesimi sırasında ortalığı birbirine katar). çift kat kürkü vardır, senede 2 defa 2 ay boyunca tüy döker ama o kadar çok tüy döker ki siyah renk kıyafet giyemeyecek hale gelirsiniz.
bu cins köpekler alerjik bünyeye sahiptir, hem çevresel hem gıda kaynaklı alerjileri olabilir. özelikle gıda açısından tavuk ve dana bu köpeklerde en çok alerji tetikleyen protein tipidir, bunun dışında benimkinde hindi ve tahıl alerjisi de çıktı mesela. balık ve deniz ürünü bazlı mama bu cins için en güvenli beslenme şekli diyebilirim.
çeneleri güçlüdür ve çiğneme dürtülerini bastırmak için her yolu deneyebilirler, eve zarar vermelerini engellemek için gıda bazlı çiğneme alışkanlığı kazandırmak gerekir. çiğ kemik, geyik ayağı, ördek boynu ve ayağı, koyun boynuzu, balık derisi, himalaya peyniri derken mamadan çok bunlara para dökersiniz.
bunların dışında komik ve eğlenceli bir cinstir, şirindir, hayatınıza neşe katar ve shiba inu yetiştirmenin tüm kötü taraflarını unutturur. yoksa çekilecek dert değil bence.