cinsiyetçi reklamlar

1. Az önce izlediğim reklam kuşağında arka arkaya izlemem sonucunda farkında olmadan ne kadar sıklıkla maruz kaldığımızı düşündüğüm reklamlardır. Gece rahat nefes aldıran bir burun bandı reklamında bile, kadının gece uykusunu kaçıracak kadar önemli konuları, ev temizliği, yemek gibi konulara indirgeyen; temizlik malzemesi reklamında evi kirleten eşin kirlettiği evi kadının temizleme görevi olduğu önyargısını dayatan; bebek bezi reklamlarında sadece kadınları oynatan zihniyetin ürünleridir. O kadar çoklar ki, toplumun kanıksamasına şaşırmamak lazım...

2. Cinsiyetçi olmayan reklam var mı ki ? Kadınlar ve çocuklar üzerinden dönen bir dünya. Tek hırs para. Ve sesimiz çıkıyor mu ? Çok cılız. Yetmiyor.

3. ilk aklıma yakın zamanda cinsiyetçi ifadeleri bolca kullandığı ve bu yüzden de toplumun geniş kesiminden fazlaca tepki alarak kaldırılan (gbkz: hasbro ) reklamı geldi. hatırladığım kadarıyla son zamanlardaki en iğrenç temaya sahip cinsiyetçi reklam buydu.

peki bundan bir 50-60 yıl önce durum farklı mıydı dersek tabii ki hayır. her zaman için erkeği ön plana çıkaran, kadını ya domestik motiflerle süsleyip ya da sadece bir seks objesi olarak sunan, aynı zamanda ayrımcı reklamlardır kısaca.

4. ilk aklıma doğadan geliyo, dondurma ve tabak çanak reklamları da en cinsiyetçileri gördüğüm kadarıyla. bosh'un yeni reklamı da bu tür reklamlara tepki olarak yapılmış sanki, evin babası ütü yapıyor, eşini işene uğurluyor ve çocuklarla ilgileniyor çok tatlı olmuş.

5. Tamamen psikolojik bir baskıdır. Her reklamda kadın çaresiz, çare arayan insanken; erkek ona çözüm bulan kişi olur. Temizlik firmalarının reklamlarında özellikle bunu çok görüyoruz. Kadın mutsuz, aksine erkek güçlü ve umutlu bir durumla kadına akıl verir.

6. Kadın kahvaltı hazırlar çocukları mutlu edecek besinler seçer. Erkek ise takım elbisesiyle iie gidecektir. Adeta doğanın bir kanunu(!)

7. birkaç sene önce büyüdüm, büyüdüm pınarla büyüdüm repliğiyle hatırlayabileceğiniz bir pınar reklamı vardı. reklam ilk yayınlandığında küçük kız çocuğunun okul, iş, anne olma gibi hayatındaki aşamaları görüyorduk. bir süre sonra iş yerinde başarılı olup kalabalık karşısında sunum yaptığı bölüm (gizlinot: yanılmıyorsam böyleydi ) kırpılıverdi (gizlinot: şaşırmadık ) ve direkt ben de anne oldum kısmına bağlandı reklam. (gizlinot: cinsiyetçiliğin paçalardan akması diyoruz buna )

8. elektronik ev eşyaları ve deterjan reklamlarının neredeyse hepsi. evi süpürmek, yemek, ütü yapmak, bulaşık ve çamaşır yıkamak sadece kadının göreviymiş gibi bu tür reklam filmlerinin hepsinin başrol oyuncuları kadındır. mesela siz hiç bir reklamda evi süpüren erkek gördünüz mü? ya da bir deterjan reklamında yıkadığı çamaşırları gurula balkona asan, komşularına nispet yapan erkek? ben görmedim. 

işte bu nedenle topluma da bu işlerin "kadın" işleri olduğu mesajı veriliyor. anneler gününde annelere ütü, mutfak robotu, süpürge hediye ediliyor. düşünmeden edemiyorum hiç mi evde yalnız yaşayan erkek yok? dünya üzerindeki bütün erkeklerin temizlik yemek işlerini kadınlar mı üstleniyor?

açıkçası erkek arkadaşımla beraber yaşamaya başladığımızda bu algısını kırmam biraz zaman aldı. kendisi elbette "ev işi kadın işidir" kafasında biri değildi ama beraber temizlik veya yemek yaptığımızda bana "yardım" ettiğini düşünüyordu. zamanla hayatın müşterek olduğunu ve bunun aynı zamanda onun da görevi olduğunu mantığına oturttu. ama keşke en başından bütün erkekler böyle düşünebilse. maalesef televizyonlarda böyle reklamlar, filmler, diziler döndükçe toplumsal cinsiyet eşitliğinden bahsetmemiz gitgide zorlaşıyor.

9. Her bir girdiye katılarak ekliyorum ki;

Biscolata reklamları :(

Evet, kadının metalaştırılmasına karşı olduğum kadar erkeğin metalaştırılmasına da karşıyım.

10. Şu hani böyle "çat kapı geldik" izlenimi vermeye çalıştıkları bulaşık çamaşır vs. deterjanı reklamlarında hep kapıları kadın açıp kadına deterjan pazarlanıyor ya işte en basit örneği.