the vvitch

1. The Witch: A New England Folktale, veya kısaca The Witch/ The VVitch Robert Eggers'in yönettiği 2015 yapımı tarihi korku ve gerilim filmi. 1630'lar amerika'sında püriten bir ailenin yaşadığı yerden dini sebeplerle ayrılıp bir ormanın yanına yerleşmesiyle başlarına gelmeye başlayan kötü şeyleri konu alıyor. korku filmi olmaktan çok gerilim filmi gibi olmuş. yönetmenin ilk filmiymiş ama özellikle atmosfer oluşturma konusunda çok başarılı. filmde epey bir dini gönderme olduğu için izlemeden önce veya izledikten sonra biraz araştırma yapılması iyi olabilir. tarih bilgim çok iyi değil ama dönemin ruhunu da iyi yansıtmış bence. özellikle kullanılan dil çok etkili. genel olarak filmi çok beğendim, gözünüze takıldıysa izlemenizi tavsiye ederim.

(yazar: lychee)'nin uktesiydi.

2. inanilmaz begendigim izledigimden beri hala geceleri korkarak uyudugum film.

filmi anlamak icin biraz ingilteredeki mezhep savaslari ve amerikanin kurulusuna gidiyoruz. ingilterede cok kati bir mezhep olan püritenler kilise tarafindan ya öldürülüyor ya da mezhep degistirmeye zorlaniyorlar. kendileri incilin en saf "pure" halini uyguladiklarina inaniyorlar ve mezheplerini gönüllerince yasamak icin yeni kesfedilen topraklara gönüllü gidiyorlar. ilk yerlesildiginde amerika yasanmasi cok zor bir kita. sadece yerliler biliyor hayatta kallmayi, nitekim cogu ilk yerlesene ögretiyorlar da. iste avlanmayi, toprak sürmeyi. iklim sert, daglik, kurak. hic alisik degil ingiltereden göcenler. kullandiklari dil de biraz eski bir ingilizce, hatta biblical english diye geciyor. you yerine thee/thou, yours yerine thy/thine deniyor mesela, comes yerine cometh gibi gibi.

velhasil filmimiz babanin bu amerika yerleskesinden sürülmesiyle basliyor. bundan sonrasi spoiler, izlemediyseniz okumayin lütfen. düsünün püritenler ingiltereden kati olduklari icin sürülmüs, bu adam kati görüsleri nedeniyle kendi püriten komününden sürülüyor. baba asiri kibirli, püriten kilisesini elestiriyor, kendisi dini ve incili cok iyi yorumladigini ve kilisenin günahkar oldugunu düsünüyor ve "excommunicate" edilmek suretiyle sürülüyor. yenidogan bebekleri de sürüldükleri icin vaftiz edilmemis. hristiyanligin bazi mezheplerinde, püritanlar da dahil, bebeklerin ilk günahla dogdugu ve vaftiz edilmeleri gerektigi yoksa cehenneme gidecekleri inanisi var.

ailenin basina gelebilecek tüm belalar geliyor, önce yenidogan bebekleri cadilar tarafindan kaciriliyor, sonra ergen ogullari. aile git gide kafayi yiyor. thomasin annesi tarafindan babasini ve erkek kardesini bastan cikartmakla suclaniyor. en son ikizler ve thomasin birbirlerini cadi diye sucluyorlar, baba ücünü de ahira kilitliyor. filmin sonunda baba keci kiligindaki black philip tarafindan öldürülüyor. anne ölen ogullarini gördügünü zannediyor. ikizler ölüyor. ve ailesi tarafinda evden gönderilmek istenen, erkekleri bastan cikarmakla suclanan thomasin keci kiligindaki black philip'e gidip yardim istiyor ve cadilara katiliyor.

ama sundan emin olamiyorum. bu aileye seytana tapan bir cadi kabilesi mi bela oldu yoksa eski navajo (yerlestikleri yer eski kizilderili kutsal topraklarina yakin) inanislarina göre "skinwalker" denen hayvana dönüsebilen kabile mi terörize ediyor kararsizim. black philip seytanin kendisi mi yoksa bir skinwalker kabilesinin basi mi? cünkü hayvana dönüsen bir sürü cadi var filmde, keci, tavsan ve kuzgun. keci seytanin betimlemelerinden biri bu arada. koskoca seytan neden minik bir püriten ailesiyle ugrassin ki?

bu soru aslinda asiri önemli degil, cadi kabilesi ya da skinwalkerlar, aileyi tek tek en hassas olduklari yerden, asiri koyu inanclarindan vuruyorlar. babanin kibiri, annenin kizini kiskanmasi ve ogullarinin ablasina sehvet duymasi kalplerinin en derinlerinde sakladiklari günahlar. bunu gören seytan (ya da skinwalker?) hepsini tek tek yok ediyor.

bayagi ilginc ve akilda kalici bir filmdi, herkese tavsiye ediyorum izledigimden beri.

"wouldst thou like to live deliciously?"