1. benim de, uzun zamandır ertelememe rağmen, sevgili (yazar: uyurbalon)'un başlığını açmasıyla, "eh artık izleyeyim" dediğim çok etkileyici bir psikolojik film. müjde ar'dan çok hoşlanmıyorum ama kadın gerçekten çok iyi oyuncu. bu filmde de konuşturmuş rolü resmen.
---spoiler---
filmin teması çok net: kadın istismarı. üftade etrafındakilerinin hem psikolojik, hem fiziksel istismarına maruz kalan bir kadın. psikolojisinin yavaş yavaş bozulması süreci babasının ölümünün ardından üvey babasının tacizleri ile başlıyor. annesi bunu bilip göz mü yumuyor yoksa haberi yok mu o kısmı tam çözemedim. fakat açıkçası ben filmin belli bir yerine kadar "yok ya, adam çok sahipleniyor kendi kızı gibi, yapmamıştır bence, üftadenin halüsinasyonlarıdır" diyordum. yani izleyici bile böyle düşünebiliyorsa etrafındakilerin anlamaması gayet doğal, adam fena iyi adam rolü yapıyor.
etkilendiğim sahnelerden biri üftade'nin kocasının annesine düşkünlüğüydü. aslında bu oidipus kompleksi filmlerde sıkça işleniyor ama buradaki olayda adamın genel olarak cinsel problemlerinin/isteksizliğinin olduğu da çok belli. eşcinsel olduğunu düşünmüyorum, bence aseksüel. ama güç bela çocuğu yapmış demek ki. evlenmeden önceki sıkı dostu ise görümce rolüne geçince üftade'ye birden nefret doluyor. kayınvalidesi de zaten kadını ezikleyip durmuş.
erhan karakteri gerçekten üftade'nin sevgilisi miydi, yoksa sadece kardeşini ziyaret ettiğinde gördüğü arkadaşı olup kafasında sevgilisi rolüne soktuğu bir hayalet miydi bilmiyorum. muhtemelen sevgiye ve tutunmaya ihtiyacı olduğu için kendisi için sevgili rolüne erhan'ı uygun gördü ve kafasında sevgili oldular.
anlamadığım başka bir nokta da üftade'nin gördüğü halüsinasyonları bir süre sonra umur'un da görmesi. bunun açıklamasını bilemedim.
son olarak da şunu söylemek isterim. filmin bence en vurucu kısmı sonlarındaki gazete manşetiydi: "bir kadın öldü". ne kadar kolay, ismi bile yok: "bir kadın". üftade hiçbir zaman kendi duyguları ve düşünceleriyle var olamamış, istemediği şeylere maruz bırakılmış ve susmak zorunda olan "bir kadın". üftade delirdi, ama nasıl delirdi? filmde bunu kimse sorgulamıyor. ondan kalan anıları yakınca üftade tamamen yok olacak gibi hissizler. bir tek umur mutsuz. çünkü teyzesiyle özel bir paylaşımı olmuş, ona değer vermiş. diğerleri için üftade sadece "bir kadın". bu kadınlardan hala dünyada, hele de ülkemizde o kadar çok var ki. o yüzden bu film hiç eskimez, bittiğinde de hep, herkesin nedensizce boğazını düğümler diye düşünüyorum.
edit: şunu da eklemeden geçemeyeceğim. üvey baba ilk zamanlarda kısı taciz edip, sonra kendini dinle arındırmaya çalışıyor. bu aşırı din düşkünlüğünün altında kesinlikle temizlenme ihtiyacı var. üftade ölünce rahatlaması da öyle nitekim.
bu arada aklıma bir şey daha geldi. üftade'nin çocuğunu babası hiç arayıp sormuyor. üftade öldükten sonra da teyzesiyle filan kalmış çocuğu. bunlar birlikte olamamış da olabilir. peki o zaman çocuk kimden? al sana bir soru daha.
---spoiler---
arkamdabirseyvarmi