yunan mitolojisi

1. eski yunanların, doğa olaylarını ve başlarına gelen çeşitli durumları açıklamak üzere yarattığı mitlerden oluşan mitolojidir. (bkz: tanım kasmak)

bütün mitolojiler arasında en zengin kaynaklar şüphesiz ki yunan mitolojisine aittir. örneğin, irlanda mitolojisindeki en önemli tanrılardan biri olanın dagda'nın doğru düzgün bir resmini bulmak oldukça zorken, dagda'ya yunan mitolojisi'nde denk gelen zeus'un binlerce betimlemesi, resmi ve de filmi vardır.

yunan mitolojisi çeşitli yaratılış mitleriyle başlar, bu mitlerin hemen hemen hepsinde de insanlık kaostan türer. bu benim en hoşuma giden ayrıntılardan birisiydi açıkçası.

yaratılış mitlerinden sonra var olan tanrılar titanlardır. yine olympian tanrılar kadar çeşitli kaynakları bulunmayan bu tanrıların şu an adını hatırlayamadığım ikilisinden sonunda en bilinen tanrı zeus oluşur.

bu dönemlerde, yunanlar ülkelerinin dünyanın tam ortasında ve dümdüz olduğuna inanırlar. bir tarafta kız kardeşleriyle beraber yaşayan güneş (apollo/helios), diğer tarafta ise ay (selene/artemis) vardır.

aynı zamanda ülkelerinde çeşitli ırklar vardır. mutlu ırk dedikleri bir türün, tanrılar tarafından sürekli pohpohlandığına inanırlar. ten rengi siyah olan insanlar hakkında ise şöyle bir mitleri vardır;

güneş tanrısı'nın oğlu phaeton, babasının her sabah güneşi doğdurmak için doğu'dan batı'ya doğru sürdüğü atlı arabayı çalarak, yeryüzüne çok yakın sürmüştür ve burada bulunan insanlar dolayısıyla yanmıştır.

aynı zamanda da yaşadıkları zamanı altın, gümüş, bronz ve de demir olarak 4 ayrı döneme ayırırlar. bunlar altın en iyi ve refah, demir en kötü ve savaşlarla dolu dönem olmak üzere tasvir edilir. insanlığın yaratılmasından sonra da, olympian tanrılara geçilir.

(gbkz: zeus) : tanrıların en başı, gökyüzü ve şimşek tanrısı. önüne gelenle yatar ama karısına sarkan olunca, adamı sürekli dönen bir çarka hapseder.

(gbkz: poseidon) : deniz ve deprem tanrısı. pek ciddidir.

(gbkz: hades ) : biz hep kendisini kötü biliriz ama aslında asıl kaynaklarda yeraltı tanrısı diye geçer ve aşık olacak kadar da naif bir tanrıdır (gizlinot: bad boy seviyoruz, napalım )

(gbkz: hera ) : gökyüzü tanrıçasıdır. aynı zamanda zeus'un zavallı karısı (gizlinot: çünkü adamın olimpos'ta yatmadığı tip kalmamıştır) ve de evlilik/annelik tanrıçasıdır.

(gbkz: aphrodite ) : meşhur güzellik ve aşk tanrıçasıdır, oğlu da eros'tur. zavallım tanrılar arasındaki bir anlaşmazlık sonucu, tek çirkin tanrı olan hephaestus ile evlenmek zorunda kalır ve onu sürekli ares ile aldatır.

(gbkz: athena ) : bilgelik ve savaş tanrıçasıdır. ares'ten farkı, temsil ettiği savaşın doğru ve korunma amaçlı savaş olmasıdır.

(gbkz: ares ) : savaş tanrısıdır. yok yere kan dökmeyi, şiddeti, kaosu sever. yanında sürekli ikizler phobos (panik) ve deimos (korku) ile gezer.

(gbkz: hermes ) haberci tanrıdır. elçiye zeval olmaz cümlesindeki elçi hermes idir, mini mini kanatları vardır. aynı zamanda da ticaret tanrısıdır.

(gbkz: hephaestus ) : tanrının da demircisi/nalbantı olur muymuş demeyin, zira kendisi demirci tanrıdır. önüne gelen buna büyülü bir şeyler yaptırır. zeus'un şimşek fırlattığı asasını hephaestus yaptırmıştır. çirkin ve topal olduğu için afrodit tarafından sürekli aldatılır ve onu ares'le bastığında da, çeyizini geri ister. (gizlinot: şaka yapmıyorum )

(gbkz: apollo ) : güneş tanrısıdır. pek naiftir, ben dünyanın en güzel tanrısıyım diye gezinir. müzik, şiir, ilham tanrısıdır aynı zamanda.

(gbkz: artemis) : apollo'nun kızkardeşi ve de ay ile avlanma tanrıçasıdır.

benim en sevdiğim mit, şüphesiz ki hades ile persephone'un hikayesidir. mevsimlerin böyle güzel ve ilham verici açıklanmasından tutun da, hades'in aşık olmasına kadar bence muhteşem bir hikayedir. vaktiniz varsa uzun versiyonunu bir okuyun derim, pişman olmazsınız.

bir de söylemeden geçemeyeceğim, bir hocamız ders anlatırken, zeus'tan sürekli "sapık zeus" diye bahseder ve bunu söylerken ciddiyetini hiç bozmaz. akademisyenler arasında bile dalga geçilecek kadar uçkuruna düşkündür kendisi.

kaynak: ben ve mitoloji dersim.

2. Güzelliği yüzünden tecavüze uğrayan, çirkinliği yüzünden de katledilen Medusa'nın hikayesini barındırır. Hikayede poseidon tarafından athena tapınağında tecavüze uğrayan medusa'nın athena tarafından tapınağı kirlettiği gerekçesiyle "çirkinleştirilerek" cezalandırıldığı ve bu çirkinliği sebebiyle perseus tarafından öldürüldüğü anlatılır. Athena, bilgelik tanrıçası athena, neden bir masumu, üstelik en koyu müridini, tapınağın kirletilmesinin cezası ölüm olduğu halde neden onu bir gorgona çevirdi? Erkek merkezli mitolojinin anlatımı "cezalandırması". Benim en çok sevdiğim anlatım ise; athena medusa'ya kendini koruma gücünü verdi. Medusa tekrar saldırıya uğrayabilirdi, öldürülebilirdi, ama böylece artık saklanarak da olsa kızlarını ve kendini koruyabilerek yaşayabilirdi.

Medusa kendini savundu. Bu da onu çirkin yaptı.

Günümüzde de pek farklı değil olay. Bir kadın sesini mi yükseltiyor: çirkin. Bir kadın savunma sporuyla mı ilgileniyor:çirkin. Bir kadın kaslı mı: çirkin. Bir kadın size tokadı basıyor mu:çok çirkin. Farkında değiliz ama çoğumuz çirkin olduğumuz için hayattayız. Çirkin olmak güzeldir, gelsenize.

3. Dolu dolu yazılmış bilgilendirici iki girdiden sonra, yunan mitolojisine hayranlık duyan ve okuyunca hayalleri suya düşen biri olarak kısa bir yorum yapacağım..

Duyduğumuz her ismin birbiriyle en uzak kan bağı (çoğunlukla) ‘yeğen-kuzen’lik. Birbirine aşık olan, evlenen hemen tüm tanrı/tanrıçalar kardeş, evlat, yeğen, kuzen..

Ensest ve tecavüz, akıl uçuracak kadar yaygın ve ‘normal’..

Çok saygı duyduğum yunan mitolojisini ve tanrıları okurken büyük hayal kırıklığına uğradım. 

*en sevdiğimse ‘d i o n y s o s’. Zeus ve bir ölümlü olan semele’nin oğlu. Şarap ve eğlence tanrısı. 

4. yunan mitolojisini basitçe anlatırsak, zeus denen deyyus kimi beğendiyse ölümlü ölümsüz demez kaçırır tecavüz eder, karısı hera da tipik türk kadını gibi kocasını suçlayacağına gider kadınları cezalandırır. ulan o kadar tanrıçasınız birleşip halletsenize şu deyyusu:)

5. tüm tanrıların eşi var, gülüyorlar, mutlular... hades tek başında yeraltında. o, on üçüncü olymposlu. bir gün yalnızlığı kaldıramıyor fakat şöyle bir sorun var; yeraltına giren kişi dışarı çıkamıyor, haliyle hiçbir tanrı/insan kadın da hades'e yar olmak istemiyor.

bunun üzerine hades, persephone'yi kaçırıyor. ona nar tanesi yediriyor, böylece persephone onu terk edemiyor.

persephone yeraltına girince annesi demeter çok ağlıyor, çok üzülüyor, biricik kızı gitti çünkü. geri dönmesini istiyor. o kadar üzülüyor ki iklim bozuluyor, düzen kalmıyor. dünya ve doğa demeter'e bağlı.

nihayetinde bir anlaşmaya varıyorlar. persephone yılın yarısını kocasının, yarısını da annesinin yanında geçirecek.

persephone demeter'in yanındayken demeter çok mutlu, kızı dönmüş yanına, gözleri aydın içinde. bu bize ilkbahar ve yaz mevsimi olarak geri dönüyor.

persephone hades'e gidince demeter tekrar üzülüyor, kızı gidiyor yine. peki bu sefer hangi mevsimleri yaşıyoruz? doğru bildiniz, sonbahar ve kış~

(yazar: opheliamc) 'nin bahsettiği mit hakkında yazmak istedim, tam şu an mitoloji çalışırken içimden geldi. çok güzel bir hikaye, derste ilk duyduğumda konunun mevsimlere bağlanmasına çok şaşırmıştım. okuyan herkese teşekkürler~

6. üniversite dönemlerinde mitoloji dersinde daha yakından tanıdığım ve bayıldığım mitoloji türüdür. keyifle okuyorum. yüzeysel okunduğunda keyifli hikayeler, anlamaya çalıştığınızda harika öğretileri var.