1. popülaritesi 2000'lerin başındaydı, belki yaşı küçük olan süslüler hatırlamaz. neden tehlikeli olduğunu ve neden yasaklandığını yazmak istiyorum, haber makale denk gelse ekleyecektim ama bulamadım. o yüzden en baştan yazmak istedim. bu bir şehir efsanesi değil. lida evet kilo verdiriyordu, ve içinde de teknik olarak doğal/zararsız olması gereken, obezite tedavisinde de kullanılan bir madde vardı. buraya kadar bir kandırmaca yok. fakat sorun şu:
1. bu ilaç gıda takviyesi lisansı aldığı için sağlık bakanlığından değil tarım ve köy işlerinden onay aldı. yani üretim şartları ilaç üretimiyle aynı standartta değildi. nasılsa ilaç değildi??
rastgele.
2. ilaç olmadığı için eczaneleri aşıp, aktarlarda marketlerde kozmetikçilerde bile satılmaya başladı. aşırı popüler oldu.
3. aşırı popüler olan her şey gibi, anında sahtesi patlak verdi. sahte olmasında asıl büyük sorun eczacıların açıkladığına göre şuymuş, sahte ve hiç aktif madde içermiyor olsa sorun değil belki, sadece paranızı çöpe attığınızla kalırsınız. fakat hem sahte, hem de aktif madde içeren haplar piyasaya sürüldü. birileri kendi başına üretmeye uğraşıyordu. kullananlar hatırlar bu ilaçtan öyle 1 kutu değil sürekli şekilde belki 10 15 kutu tüketiyordunuz, arada ise yaramayana denk gelseniz zaten şüphelenir aynı yerden tekrar almazdınız sanırım. o yüzden bir takım akıllılar çıkıp aktif maddeyi de içeren haplar üretmeye çalıştı. bayağı merdiven altı işletmelerde üretilir hale gelen kutularda 1 kapsülün içine belki x mg aktif madde denk gelirken, bir başka kapsüle ölümcül olabilecek şekilde bunun 100 katı denk geliyordu.
4. sahte ve orantısız oranlar, üzerine de ölümler başlayınca ilaç yasaklandı. bunu ecza depolarından yasal ve usulüne uygun temin eden bütün eczacılar da satışı durdurdu. ne oldu? tamamen kontrolsüz şekilde bu sahteleri satabilen internet sitelerine kaldı ortalık.
o dönem daha az zaiyatla atlatılmasının bence tek sebebi şu: ilacı kullandığı sırada kalp krizi geçirip vefat edenlerden biri türkiye'deki bütün televizyon kanallarıyla çalışan bir yazılımcıydı, ve medya camiasında çok seviliyordu. kurban başka biri, sade vatandaş olsa bu kadar medyada yer alır mıydı bilmiyorum ama vefatı bütün kanallarda günlerce yayınlandı ve hikayesini sağır sultan bile duydu. onun sayesinde belki binlerce kişi kullanmayı bıraktı.
şimdi tekrar satıldığını duymak tüyler ürpertici.
ece